"Leren dirigeren bracht mij nog meer enthousiasme voor muziek"

“Leren dirigeren bracht mij nog meer enthousiasme voor muziek”

Nederland kijkt massaal naar het tv-programma ‘Maestro’, over dirigenten in spé. Zelf de stoute schoenen aantrekken blijkt voor veel mensen toch te spannend. Nadine Maes en Harry Henssen deden het wel en hebben er geen moment spijt van gehad. Ze volgden cursussen om meer over dit, nog vrij onbekende vak, te leren.

Wie zijn jullie en wat was jullie trigger om te gaan dirigeren?

Nadine: “Mijn passie is zingen. Dat doe ik al jaren bij verschillende koren, maar ook solistisch. Ik was al vaker benaderd om een koor te dirigeren maar ik heb het jaren afgehouden omdat ik niet durfde. Een paar jaar geleden heb ik me laten overhalen om een kinderkoor te dirigeren. Ik bleek het echt leuk te vinden. Later maakte ik de stap naar een seniorenkoor. Na een tijdje wilde ik meer kennis verkrijgen. Zodoende ben ik mij gaan oriënteren op cursussen binnen dit vakgebied. Uiteindelijk kwam ik uit bij de Oriëntatiecursus Assistent-Dirigent. Inmiddels heb ik ook een vervolgcursus afgerond.”

Harry: “Voor mij was de trigger het programma Maestro, waar ik met gemengde gevoelens naar kijk. Mijn vrouw kwam met het idee om een cursus dirigeren te volgen. Ze gaf me een aantal lessen cadeau voor kerst. Mijn hart ligt bij harmonie en fanfare. In mijn familie waren vroeger twee dingen belangrijk: de fabriek en de muziek. Mijn familie zat bij de fanfare in Puth. Mijn vader en opa hebben ook gedirigeerd. Mijn vader zei: 'Je mag piano of viool spelen, maar niet bij de fanfare'. Ik heb destijds voor piano gekozen en in meerdere orkesten en bandjes gespeeld. De interesse voor het dirigeren was er altijd al. Op aandringen van mijn vrouw kwam ik bij de Oriëntatiecursus Assistent-Dirigent uit. Het duurde lang voordat ik kon starten omdat er steeds te weinig deelnemers waren, maar het was het wachten waard.”

Hoe hebben jullie de cursus(sen) beleefd?

Nadine: "Ik vond beide cursussen supergoed van opzet en ik heb veel geleerd van onze leraar Guido. Door zijn kundigheid en enthousiasme weet hij de kennis perfect over te brengen. Elke zaterdagochtend ging ik met plezier naar de lessen. Wat ik jammer vond is dat ik de enige cursist was die zich op koren wilde richten, de rest ging voor HaFaBra. Guido wist echter beide richtingen goed te combineren. In basis is veel hetzelfde. Bovendien ben ik vroeger jaren actief geweest in de fanfare, waardoor ik ook op dat vlak wat voorkennis had.

Uiteindelijk mochten we Fanfare De Maasgalm uit Elsloo dirigeren. Dat is het doel waar je naartoe werkt, een hele uitdaging. Je leert ontzettend veel door echt voor zo’n orkest te staan en feedback te ontvangen. In onze groep zaten zeven mensen. De overige deelnemers waren allemaal actief in harmonie of fanfare. Qua leeftijden varieerde het van een jaar of 19 tot 50, heel divers dus.”

Nadine Maes

"Je leert ontzettend veel door echt voor zo’n orkest te staan en feedback te ontvangen."

Harry: “Ik ben heel blij dat ik het heb gedaan. Het is zoveel meer dan iemand die voor een orkest met een stokje staat te zwaaien. De leraar, Guido, is inderdaad heel kundig en enthousiast. En dan krijg je ook nog de mogelijkheid om een Koninklijk Harmonie Orkest te dirigeren, echt gaaf. Je krijgt natuurlijk ook recht in je gezicht terug wat fout gaat. Maar dat is juist goed, dat heb je nodig om jezelf te verbeteren.

Volgens mij had iedereen in mijn groep ervaring in de muziek. Er was een vrouw van mijn leeftijd uit Oostenrijk die zelf accordeon speelde en er waren twee jongere gasten die slagwerk en trompet speelden in een harmonie. We waren met z’n vieren.”

Wat vonden jullie het lastigste?

Nadine: “Het is heel wat om je eigen onzekerheid opzij te zetten. Daarnaast heb ik bij koren te maken met verschillende stemmen. Het is lastig om te horen wat alle afzonderlijke partijen doen en daarop in te grijpen.”

Harry: “Het is een enorme berg aan nieuwe handelingen die je moet leren. Het is best lastig om met je handen meerdere dingen tegelijk aan te geven. Bovendien zijn er veel ogen op je gericht, het is ongemakkelijk in het begin. Maar dat geldt voor alle deelnemers. Daar moet je overheen stappen, gewoon doen en accepteren dat je fouten gaat maken.”

"Je moet je goed voorbereiden voor je de bok opgaat, van tevoren precies weten wat je wilt gaan doen.”

Harry Henssen

Wat heeft het traject jullie opgeleverd?

Harry: “Nog meer enthousiasme voor muziek.”

Nadine: “Daar sluit ik me bij aan. Bovendien maakt het nieuwsgierig om meer te ontdekken over dit vak. Er komt zoveel bij kijken. Ik herinner me nog een mooi inzicht dat ik kreeg tijdens een les. Guido vroeg me: “Hoe wil jij het stuk laten klinken?” Dat zette me aan het denken. Ik moet de leiding nemen en overbrengen hoe ik wil dat het klinkt. In mijn hoofd wist ik het wel, maar in de praktijk is dat een uitdaging.”

Harry: “Dat herken ik helemaal. Vragen als: ‘Hoe ga ik een stuk met meerdere partijen verdelen over de instrumenten, en wat zijn daarbij de afwegingen?’ komen steeds terug. Je moet je goed voorbereiden voor je de bok opgaat, van tevoren precies weten wat je wilt gaan doen.”

Hoe gaan jullie nu verder met dit vak?

Nadine: “De kneepjes van het vak moet je oefenen in de praktijk, daar leer je het meeste. Dat ben ik nu aan het doen. Hopelijk komt er in de toekomst nog een vervolgcursus die ik kan volgen.”

Harry: “Uiteindelijk zou ik ook nog een vervolgcursus willen volgen. Maar eerst oefenen in de praktijk inderdaad. Ik heb contact gezocht met de secretaris van harmonie St. Joseph in Sittard. Zij hadden een schuiftrombonist nodig. Dat ben ik nu aan het leren. Een volgende stap zou kunnen zijn om (kleine groepjes) te dirigeren.”

Wat willen jullie meegeven aan mensen die twijfelen om een cursus dirigeren te volgen?

Harry: “Gewoon doen! Wanneer krijg je de gelegenheid om zoiets mee te maken?”

Nadine: “Inderdaad, ga de uitdaging aan! Het is een avontuur dat je jezelf mag gunnen. Het is heel leuk en je leert enorm veel.”

Limburg heeft dirigenten nodig

Het Verbindend Netwerk Koorzang Limburg, de Limburgse Bond van Muziekgezelschappen en de Limburgse Bond voor Tamboerkorpsen (verenigd in Stichting Klankkleur Limburg) willen meer mensen inspireren om te gaan dirigeren. Zij vergoeden daarom 50-75% van het cursusgeld. De cursus wordt op meerdere locaties in Limburg gegeven.

Ik wil ook leren dirigeren